De letters van LHBTI staan voor Lesbi (L), Homosekueel (H), Biseksueel (B), Transgender (T) en Intersekseconditie (I). We geven je hier een basisles van de betekenissen. Maar er zijn nog meer letters die hierbij horen zoals de APQ en dan ook nog de ‘+’. We vertellen je in dit artikel alles over de betekenis van LHBTI en meer!
We kijken eerst naar de betekenis van de andere letters achter de LHBTI. De PAQ+ worden soms achter LHBTI geplakt, maar om praktische redenen blijft het vaak alleen bij de ‘+’, want daar valt iedereen onder die niet hetero en cisgender* is.
*Cisgender betekent dat de genderidentiteit overeenkomt met het geboortegeslacht.
LHBTI betekenis: de extra letters
- P staat voor Panseksueel en betekent dat die persoon verliefd kan worden op mannen, vrouwen, intersekse personen, transgender en alle genderexpressie vormen.
- A staat voor Aseksueel en betekent dat iemand geen seksuele aantrekking ervaart tot een ander. Goed om te weten: er bestaan hier (in ieder geval) vier variaties in.
- Q staat voor Queer en kan worden gebruikt door iedereen die zich niet hetero en cisgender voelt en geen gebruik wil maken van de labels en hokjes van LHBTI.
- Onder ‘+’ vallen onder andere ook non-binaire of genderfluïde personen; hier draait het om de genderidentiteit en voelen zich man, noch vrouw.
Nu we alle letters kort hebben uitgelegd gaan we dieper in op de betekenis van LHBTI. Wil je meer lezen over de betekenissen van de letters? In het boek JOE vindt je uitgebreide informatie over de betekenis van LHBTI: herkomst, positie in de samenleving en issues binnen de christelijke kerken.
Lesbische vrouwen
Betekenis: Vrouwen die op vrouwen vallen
Zo’n 1,2 tot 2,4 procent van de mensen identificeert zich als lesbi. Het woord ‘lesbisch’ is afgeleid van het Griekse eiland Lesbos. Daar woonde de dichteres Sappho met een groep vrouwen om haar heen. Zij dichtte over de vrouwenliefde.
Naast de betekenis van lesbi worden er (zeker in het verleden) ook andere benamingen gebruikt, zoals butch, dyke of femme. Deze namen ontstonden door een wereld die alles bekijkt vanuit de heteroseksuele bril. Iedere relatie had iemand nodig die de mannenrol en de vrouwenrol vervulde. Degene die de mannenrol op zich had genomen was een butch of dyke, en degene met de vrouwenrol was een femme.
Deze woorden worden nu nog steeds gebruikt, maar dan met een andere motivatie: je bent nu butch of femme als je dat bij jezelf vindt passen. Het gaat nu dus over wie iemand is en niet welke rol zij vervult.
Homoseksuele mannen
Betekenis: Mannen die op mannen vallen
De grootste en meest ‘bekende’ groep binnen de LHBTI. Homo’s zijn mannen die op mannen vallen. Maar weet je dat het woord homoseksualiteit ook gebruikt wordt om lesbische relaties aan te duiden? Het woord homoseksualiteit is afgeleid van het Oud-Grieks homos wat ‘gelijk’ betekent en sexus is Latijn voor ‘geslacht’. 400.000 tot 490.000 mannen in Nederland zijn uit de kast als homo, dat is zo’n 2,5% van de bevolking.
Hoewel men ook vaak het woord gay gebruikt voor de mannelijke homoseksuelen, wordt gay steeds vaker gebruikt door verschillende mensen binnen de LHBTI-groep.
Biseksuele mannen en vrouwen
Betekenis: Mannen die op mannen en vrouwen vallen, vrouwen die op vrouwen en mannen vallen
Biseksualiteit betekent dat iemand zich seksueel aangetrokken voelt tot beide geslachten. In de praktijk betekent dat ongeveer 0,7% – 2,8% van de mannen aangeeft zich als biseksueel te identificeren. En 2,1%5 tot 3,3% van de vrouwen zich identificeert als biseksueel.
Zo divers als de samenleving is, zo divers is ook de groep biseksuelen: de één geeft aan voornamelijk op mannen te vallen en af en toe op vrouwen. De ander geeft aan dat ze in heftigheid van gevoelens of regelmaat van verliefdheid geen voorkeur voor geslacht hebben.
Vaak zijn mensen voor de buitenwereld heteroseksueel totdat ze een relatie aangaan met iemand van hetzelfde geslacht. Als je nog nooit een relatie hebt gehad met iemand van hetzelfde geslacht gaat de samenleving er vaak automatisch vanuit dat je hetero bent. Als iemand dan een relatie aangaat met iemand van hetzelfde geslacht kan de buitenwereld verward raken en iemand in het hokje homoseksueel plaatsen. Soms moet je als biseksueel extra uitleg geven om de mensen om je heen te laten begrijpen wat je voelt.
Transgender
Betekenis: Mannen die zich vrouw voelen, vrouwen die zich man voelen
De genderidentiteit of genderexpressie van transgenders komt niet overeen met het biologische geslacht. Niet iedereen die er vanbuiten uitziet als een meisje voelt zich ook een meisje. Of andersom. Sommige mensen voelen zich gedeeltelijk behoren tot het andere geslacht, anderen voelen zich volledig behoren tot het andere geslacht.
Transgender zijn geeft een groot gevoel van onbehagen met je biologische geslacht, je ervaart genderdysforie. Genderdysforie betekent letterlijk: geslacht onvrede. Als je het woord transgender opdeelt betekent ‘trans’ veranderen en ‘gender’ geslacht. Zelfs 3,9% van de mensen ervaart genderdysforie, de grootste groep achter de homo’s. Wil je transitie in gender ondergaan is dat in Nederland mogelijk via de GenderPoli’s in Nederland.
Wil je meer verhalen lezen over transgenders? In Wondermooi, zoals u mij gemaakt hebt vind je verhalen en informatie over transgender-zijn, kerk en geloof.
Intersekse conditie
Betekenis: Iemand met mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken
Sommige mensen worden geboren in een lichaam dat niet voldoet aan de definitie van man of vrouw zoals de maatschappij die hanteert. Zij hebben zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Er bestaan tientallen vormen van intersekse. Zo kan iemand aan de binnenkant eierstokken hebben en aan de buitenkant een vergrootte clitoris die zich ontwikkeld heeft tot een (soms wat kleine) penis. Ook kan het zo zijn dat iemand een mix van vrouwelijke en mannelijke hormonen, chromosomen en/of genen heeft.
Intersekse is geen identiteit die gekozen kan worden. Bij sommige baby’s is vanaf de geboorte duidelijk dat zij een intersekse conditie hebben, anderen komen er pas op latere leeftijd achter. Van alle mensen heeft 0,5% van de mensen heeft een intersekse conditie, dit zijn 87.000 mensen in Nederland.
Het woord intersekse wordt gebruikt door sociale wetenschappers, hulpverleners en intersekse personen zelf. Met andere woorden: intersekse gaat over de ervaring(en) die mensen hebben die geboren worden met een tweeslachtig lichaam.
#1 Intersekse + Bi-gender – het uitdragen van beide geslachten;
#2 Intersekse + uitsluitend man of vrouw (al dan niet dankzij operaties) – soms omdat hier een bewuste keuze voor is gemaakt, soms zonder dat mensen weten dat ze een intersekse conditie hebben;
#3 Intersekse + non-binair – het uitdragen van een neutraal/geen geslacht;
#4 Intersekse + genderfluïde – het wisselend uitdragen van een van beide geslachten.
We maken hier gebruik van informatie uit het boek JOE van Hinke van Abbema, Miriam van Tunen en Joëlle Bakhuijzen.
Panseksueel
Betekenis: Iemand die verliefd kan worden op mannen, vrouwen, intersekse personen, transgender en alle genderexpressie vormen.
Een panseksueel is iemand die verliefd kan worden op jongens, meisjes, intersekse personen, transgenders en alle genderexpressie vormen. Oftewel het maakt niet uit met welk biologisch geslacht je bent geboren of hoe je je geslacht vorm geeft. Hieronder vallen dus ook non-binaire personen, a-genders, bi-genders of genderfluïde personen. Kort gezegd: een panseksueel kan verliefd worden op alle mensen. Het woord ‘pan’ komt uit het Grieks en betekent ‘alles’; daarin komt het verschil duidelijk naar voren dat dat anders is dan biseksuelen die vallen op mensen binnen het hokje van man of vrouw.
Aseksueel
Betekenis: Iemand die geen seksuele aantrekking ervaart tot een ander.
Belangrijk om te weten is dat aseksualiteit een aangeboren vaststaande geaardheid is. Aseksuelen beschikken wel over functionerende geslachtsorganen en kunnen kinderen krijgen. In Nederland zijn dit ongeveer 170.000 mensen, het grootste percentage daarvan zijn vrouwen. We kunnen grofweg vier variaties onderscheiden:
#1 Ervaren wel een seksuele drift, maar voelt zich niet seksueel aangetrokken tot anderen.
#2 Voelen zich wel aangetrokken tot anderen, maar ervaren geen seksuele drift.
#3 Ervaren wel seksuele drift en emotionele aantrekkingskracht, maar hebben geen seks.
#4 Ervaren geen seksuele drift of emotionele aantrekkingskracht.
Queer
Betekenis: Iemand zich niet hetero en cisgender voelt.
Het woord queer kan door iedereen gebruikt worden die niet cisgender heteroseksueel is en geen gebruik wil maken van de labels en hokjes van LHBTI. Ze voelen zich hier prettiger bij of willen ook een statement maken:
Progressieve queers vinden dat binnen de mainstream homobeweging hetero idealen teveel worden overgenomen als iets dat ze moeten nastreven. Een voorbeeld hiervan is het homohuwelijk. Wat op zichzelf natuurlijk al een raar woord is, het is immers een regulier huwelijk met dezelfde rechten en plichten. Ook zijn ze van mening dat de hokjes zorgen voor extra uitsluiting en discriminatie in de hand werkt. Onderlinge acceptatie is bij de queergemeenschap belangrijker dan iemands seksuele voorkeur.
Non-binair
Betekenis: Voelt zich geen man, noch vrouw
Non-binaire personen voelen zich niet thuis in de hokjes man of vrouw en definieert zich als niet binair (geen man, geen vrouw) als genderidentiteit. Al gaat het hier niet alleen om het ‘voelen’, maar juist ook om het ‘zijn’: “Ik ben non-binair,” zullen de meesten dan ook zeggen. Daarnaast is non-binair ook een parapluterm voor iedereen van wie de genderidentiteit niet volledig ‘man’ of ‘vrouw’ is.
Het woord ‘binair’ is geen bekende term in Nederland. De betekenis van dit ‘binaire systeem’ komt uit de wiskunde, om hier beter begrip van te krijgen citeren we Mandy Woelkens en Thorn de Vries uit hun boek FAQ Gender*:
“In de samenleving zijn er dus maar twee genders (man en vrouw), en deze genders staan ook nog eens lijnrecht tegenover elk; als iemand geen man is, is het een vrouw; en als iemand geen vrouw is, is het een man.”
Graag leggen we je nog andere variaties uit die vallen onder de parapluterm non-binair:
- Agender betekent letterlijk ‘geen gender hebben’: de persoon blijft weg van binaire of non-binaire termen. Of de persoon wilt zich niet al een gender identificeren, maar legt de focus op de persoon.*
- Bigender betekent letterlijk ‘het hebben van twee genders’. Deze personen ervaren twee genderidentiteiten tegelijkertijd of afwisselend: dit kan man, vrouw of non-binair zijn.*
- Demiboy betekent dat iemand zich deels of gedeeltelijk man voelt, ongeacht het gender dat is vastgesteld bij de geboorte.*
- Demigirl betekent dat iemand zich deels of gedeeltelijk vrouw voelt, ongeacht het gender dat is vastgesteld bij de geboorte.*
- Genderfluïde betekent dat iemand zich beweegt tussen twee of meerdere genderidenteiteten.*
* Voor de betekenissen van deze woorden maken we gebruik van de eerste vraag uit het boek FAQ Gender, een grote aanrader om te lezen als je meer wilt weten over gender en non-binair.
